Woonvisie: Zorgeloos thuis op Schiermonnikoog 

De vraag om woningen blijft groot. Wij willen graag dat onze inwoners op Schiermonnikoog kunnen blijven wonen. In onze nieuwe Woonvisie staat hoe we dat willen doen. Ook is een uitvoeringsprogramma opgesteld. In het aparte bijlagenrapport zijn de enquêteresultaten en de instrumenten die we gaan inzetten uitgewerkt. 

Op 19 maart 2024 stelde de gemeenteraad de Woonvisie Zorgeloos thuis op Schiermonnikoog vast. Hierin staat wat we de komende jaren willen bereiken op het gebied van goed wonen op Schiermonnikoog. Hieronder staat een beknopte samenvatting van de visie. De visie met bijbehorende bijlagen vindt u onder aan deze pagina. 

Betekenisvol wonen en leven op Schiermonnikoog

Onze ambitie is dat het goed wonen is op Schiermonnikoog, voor zowel jong als oud. We realiseren de woonwensen en woningbehoeften van onze inwoners zoveel mogelijk op het eiland. We vinden het daarbij belangrijk dat mensen zo lang mogelijk thuis (en op Schiermonnikoog) kunnen blijven wonen en mee kunnen blijven doen in de samenleving.

Toekomstbestendigheid, nieuwbouw, wonen-zorg-welzijn en leefbaarheid zijn de vier thema’s die centraal staan in de woonvisie die voor u ligt. Per thema zijn uitgangspunten geformuleerd. Deze vormen de rode draad in de woonvisie.

Toekomstbestendige bestaande voorraad

De bestaande woningvoorraad en leefomgeving zijn van groot belang voor de algemene woonkwaliteit op Schiermonnikoog. Het overgrote deel van de woningen die we in de toekomst nodig hebben staat er immers nu al. Binnen deze voorraad is sprake van een grote verduurzamings-opgave. De grootste opgaven bevinden zich in het koop- en particuliere huursegment. Daarnaast verandert de woonbehoefte op Schiermonnikoog onder andere door migratie (denk aan instroom van gepensioneerden) en demografische ontwikkelingen. Het aantal ouderen op het eiland neemt toe en de gemiddelde leeftijd stijgt. Daardoor groeit de behoefte aan levensloopbestendige woningen.

We zetten in op versterking van de bestaande woningvoorraad door verduurzaming, aanpassing, renovatie of sloop en nieuwbouw. We willen voorkomen dat bestaande woningen op termijn niet meer voldoen aan de behoefte van onze inwoners. Gezamenlijk met zowel onze woon- en zorg-partners als inwoners met particulier bezit streven we daarom naar kwalitatief goede woningen. Woningen moeten passend, duurzaam en levensloopbestendig zijn.

Nieuwbouw als kwalitatieve aanvulling

De bestaande woningvoorraad op Schiermonnikoog is ruim opgezet. Daarnaast zorgen recreatieve verhuur, tweede woningbezit en personeelshuisvesting in reguliere woningen samen voor een hoge druk op de woningmarkt. Dit samen heeft de afgelopen jaren tot prijsopdrijvende effecten geleid.

Op Schiermonnikoog zijn de mogelijkheden voor nieuwbouw beperkt. Doordat een groot deel van het eiland behoort tot Natura 2000 gebied en/of Nationaal Park Schiermonnikoog, zijn de uitbreidingsmogelijkheden buiten de bestaande kern zeer klein. Dit betekent dat woningbouw vooral op inbreidingslocaties moet plaatsvinden. Momenteel zijn hier een aantal potentiële locaties voor in beeld. Deze willen we de komende jaren optimaal benutten. Doordat de ruimte beperkt is, is niet alles mogelijk. We moeten kiezen in schaarste. We kiezen er daarom bewust voor met onze nieuwbouwprogrammering in te zetten op betaalbare (koop)woningen voor starters. We kiezen er daarmee ook bewust voor om de komende jaren de focus niet te leggen op het toevoegen van woningen speciaal bedoeld voor ouderen.

Betekenisvol leven: aandacht voor wonen, zorg en welzijn

Er is op Schiermonnikoog geen sprake van een dubbele, maar van een driedubbele vergrijzing. Ouderen worden steeds ouder én Schiermonnikoog is in trek bij (bijna) gepensioneerde huishoudens die op het eiland van hun oude dag komen genieten. Op Schiermonnikoog ligt de nadruk al jaren op zorg en begeleiding in de eigen (woon)omgeving. Door de kleine omvang van het eiland is er momenteel geen intramurale zorg aanwezig op het eiland. Dit betekent dat mensen die intensieve 24-uurs zorg nodig hebben noodgedwongen naar een zorginstelling aan de wal moeten verhuizen. Ook andere vormen van (specialistische) zorg ontbreken. Dit betekent dat inwoners ook voor deze zorg naar de wal moeten reizen. Dit zorgt voor extra kosten en aanzienlijke reistijden. Deze barrières zorgen voor zorg mijding. 

We willen er naar streven dat iedereen op het eiland kan blijven wonen. Ook als de zorgvraag groeit. Noodgedwongen verhuizen naar een verpleeghuis aan wal kan grote impact hebben op zowel de zorgbehoevende als op zijn/haar naasten. Op dit moment biedt de thuiszorg voor veel huishoudens nog een uitkomst, maar dit is door groter en complexer wordende zorgvragen niet voor iedereen een houdbare situatie. We willen daarom meer doen voor diegene van wie de zorgvraag zo groot/complex is dat thuis zorg ontvangen niet meer verantwoord is.

De komende jaren streven we naar het realiseren van een geclusterd woonzorgconcept óp het eiland, waar zorgbehoevenden in gemengde samenstelling kunnen wonen. Ook moet hybride zorg de norm worden (mix van digitaal en fysiek aangeboden zorg en ondersteuning). Nieuwe mogelijkheden en innovaties (zoals digitale zorg, e-health, domotica en robotica) moeten er daarbij voor gaan zorgen dat zorg meer op de juiste plek en tijdsonafhankelijk kan worden geleverd en de zelfredzaamheid onder inwoners groeit.

Leefbare woonomgeving

Schiermonnikoog is met nog geen 1.000 inwoners de kleinste gemeente van Nederland. Dit betekent dat we de opgaven die we hebben met elkaar moeten oplossen. Voor een vitaal en leefbaar eiland zijn onder andere scholen, kinderopvang en (perspectief op reguliere) woningen van cruciaal belang.

We willen dat cruciale beroepsgroepen die bijdragen aan het behouden en versterken van de vitaliteit van ons eiland voorrang krijgen bij het toewijzen van sociale huurwoningen. Onze koopwoningen zijn voor deze doelgroep vaak te duur en zonder beschikbare woonruimte komen zij niet naar het eiland. Dit terwijl het aantrekken van deze mensen essentieel is voor het behoud van onze leefbaarheid en voorzieningen.

Goede tijdelijke personeelshuisvesting is daarnaast ook een randvoorwaarde voor het bestaan van het lokale MKB en daarmee ook direct voor de leefbaarheid van het eiland. We willen als gemeente daarom bijdragen aan passende tijdelijke personeelshuisvesting op piekmomenten.

De woningen in het dorp Schiermonnikoog zijn bedoeld om permanent in te wonen. Dat is vastgelegd in het bestemmingsplan/omgevingsplan. We willen daarom dat deze ook op die manier gebruikt worden.

Documenten